Osoby starsze często borykają się z różnorodnymi typami schorzeń o podłożu psychologicznym. Jedną z takich chorób charakterystycznych dla ludzi w podeszłym wieku jest otępienie starcze, zwane inaczej demencją. Czym jest, jakie są objawy i etapy ujawniania się tego zaburzenia oraz w jaki sposób pomóc choremu w codziennym funkcjonowaniu?
Co to jest otępienie starcze?
Zacznijmy od początku — czym jest otępienie starcze? To choroba dotykająca najczęściej seniorów po 65 roku życia, która polega na obniżeniu sprawności funkcji poznawczych, czyli uwagi, koncentracji, myślenia i zapamiętywania oraz koordynacji psychoruchowej. Może występować na wielu płaszczyznach z różnym nasileniem — w swoim zaawansowanym stadium osoba chora przestaje być samodzielna i musi liczyć na wsparcie innych.
Według licznych teorii demencja jest, najprościej mówiąc, naturalnym procesem starzenia się układu nerwowego. Oprócz tego jej przyczyną mogą być także choroby neurodegeneracyjne, np. Alzheimer lub Parkinson, guzy mózgu, nadużywanie alkoholu, a nawet przewlekły stres.
Objawy otępienia u seniorów
Jakie są objawy demencji u seniorów? W dużej mierze zależą one od stadium choroby, w jakim znajduje się osoba chora. Wyróżnia się trzy zasadnicze etapy otępienia starczego: lekkie, umiarkowane i głębokie. Każdemu z nich towarzyszy osobny zbiór symptomów, który z każdym stopniem coraz bardziej się nasila.
Oto objawy otępienia starczego na kolejnych etapach zaawansowania choroby:
- etap I — otępienie lekkie — chory ma problemy z szybkim przypominaniem sobie imion napotkanych osób, zapamiętywaniem dat wizyt u lekarza lub ważnych wydarzeń, często zapomina słów lub ich znaczenia,
- etap II — otępienie umiarkowane — stopniowo nasilają się kłopoty z pamięcią i składaniem zdań, pojawiają się też zaburzenia równowagi, pogorszona koordynacja ruchowa i brak apetytu, a chory zaczyna unikać kontaktów z bliskimi,
- etap III — otępienie głębokie — całkowicie ustaje koordynacja ruchowa, obserwuje się urojenia, paranoje i krzyki nocne; chory nie wstaje, nie potrafi rozpoznać bliskich ani przekazać konkretnej informacji, dlatego wymaga stałej opieki.
Jak długo żyją osoby z otępieniem starczym?
Otępienie starcze, tak jak pozostałe choroby neurologiczne wieku starszego, stopniowo pogarsza jakość życia osoby chorej. Seniorzy cierpiący na demencję coraz mniej poruszają się samodzielnie i stają się całkowicie zależni od innych. W związku z tym istnieje duże prawdopodobieństwo przedwczesnej śmierci. Jak się okazuje, otępienie jest, niestety, nieuleczalne. Szacuje się, że chorzy żyją średnio od 8 do 14 lat od momentu postawienia diagnozy, jednak tutaj istotne znaczenie ma prędkie wykrycie choroby.
W pierwszym etapie otępienia możliwe jest podawanie osobie chorej leków, które mają za zadanie zmniejszać objawy oraz spowalniać ich dalszy rozwój. Z tego powodu tak ważne jest jak najszybsze zdiagnozowanie demencji, tuż po wystąpieniu pierwszych symptomów — dzięki temu uda się powstrzymać zbyt szybkie postępowanie choroby, co z kolei da szansę na poprawę jakości życia seniora i zachowanie przez niego sprawności psychoruchowej na dłużej.
Tomek to nasz redaktor specjalizujący się w ilustrowaniu i wizualnym przedstawianiu treści. Jego pasją jest rysunek, który pozwala mu wyrażać swoją kreatywność i wrażliwość na piękno świata. W życiu dąży do osiągnięcia równowagi duchowej poprzez medytację i praktyki duchowe. Jego praca skupia się na przekazywaniu treści, które inspirują do refleksji i rozwijania wewnętrznego spokoju.