Problemy z pamięcią są dość powszechnym problemem. Co ciekawe, dokuczają one nie tylko osobom w wieku podeszłym. Okazuje się bowiem, że problemy z pamięcią w młodym wieku coraz częściej są zgłaszane w gabinetach lekarzy pierwszego kontaktu. Warto byłoby zatem dowiedzieć się, co może sygnalizować trudności z koncentracją i zapamiętywaniem. Dobrze byłoby też mieć świadomość tego, jakie zmiany w pamięci ludzkiej zachodzą wraz z wiekiem. Wreszcie, dobrze byłoby zdawać sobie sprawę z tego, czym właściwie jest sama pamięć i jak należy rozumieć to pojęcie.
Czy masz problemy z pamięcią?
Problemy z pamięcią i koncentracją bardzo często rozwijają się w sposób powolny. Z tego właśnie względu, ich początek może być stosunkowo łatwy do przeoczenia. Jeżeli zapomnimy, gdzie na przykład zostawiliśmy klucze do samochodu, ale po odtworzeniu przebiegu dnia już nie będzie to dla nas zagadką, najprawdopodobniej nie mamy najmniejszych powodów do obaw. Jeśli jednak takowe sytuacje pojawiają się nagminnie czyli zaniki pamięci, może to świadczyć o jakichś nieprawidłowościach. Zaniepokoić powinno nas przede wszystkim to, jeśli zapominamy o mniej lub bardziej istotnych przedmiotach i wydarzeniach i nie możemy pamięci o nich odzyskać.
Warto także wspomnieć o tym, że niektóre osoby mogą cierpieć na problemy z pamięcią krótkotrwałą. Jeśli jest to dla nich typowe i zdarza się praktycznie od zawsze, z dużym prawdopodobieństwem nie ma się o co martwić. Jeżeli jednak kłopoty te są nagminne, powód do zmartwienia już niestety jest. Jeśli nie jesteśmy pewni tego, czy występujące u nas zaburzenia pamięci można określić jako nieprawidłowe, zainteresować może nas na problemy z pamięcią test. Można znaleźć go za darmo w Internecie, w różnych wersjach. Pamiętajmy jednak o tym, że rozwiązanie takowego testu w żadnym wypadku nie jest dla nas jakimś potwierdzeniem bądź wykluczeniem diagnozy zaburzeń pamięci. Jeśli jednak wynik testu będzie niepokojący, powinniśmy potraktować to jako wskazówkę do odbycia konsultacji lekarskiej. Im szybciej problemy z pamięcią zostaną zauważone i zdiagnozowane, tym większe prawdopodobieństwo tego, że uda się je pokonać.
Pamięć – co to jest?
Dobrze byłoby mieć świadomość tego, czym w ogóle jest pamięć. Definicja na ta na pozór wydaje się dość prosta, ale niektórym osobom, jej wyjaśnienie może nastręczać pewnych trudności. Tymczasem, najprościej mówiąc, pamięć to nic innego jak umiejętność rejestrowania, a następnie przywołania określonych informacji czy wrażeń zmysłowych. Występuje ona przede wszystkim u ludzi, ale również u niektórych zwierząt. Trzeba jednak mieć świadomość tego, że pamięć u człowieka różni się od tej u zwierząt. Z tego też względu, problemy z pamięcią również będą inne. Jeżeli chodzi o pamięć ludzką, co do zasady jej praca złożona jest z kilku etapów. Mowa tu przede wszystkim o rejestrowaniu jakichś wrażeń poprzez modyfikowanie ich fizycznej struktury, a także o przechowywaniu informacji oraz o ich odtwarzaniu.
Zmiany w pamięci
Wszelkie nieprawidłowe zmiany w pamięci można śmiało określić jako mianem problemów z pamięcią. Ich etiologia jest zazwyczaj dość zróżnicowana, dlatego ustalenie przyczyn zgłaszanych przez nas trudności do łatwych nie należy, a może i wręcz przeciwnie. Zmiany w pamięci mogą zachodzić na skutek działania naprawdę przeróżnych czynników. Ciężko byłoby wymienić w jednym artykule wszystkie możliwe źródła szeroko pojętych zaburzeń pamięci. Część zmian jest oczywiście fizjologiczna. Najwięcej emocji i niepokoju wzbudzają zatem problemy z pamięcią w młodym wieku oraz w wieku średnim. Niekiedy, wiele z nich zwalamy na przemęczenie oraz na chroniczny stres. I faktycznie, część naszych problemów związanych z pamięcią faktycznie może zależeć od samopoczucia psychicznego. Co ciekawe, problemy z koncentracją i pamięcią towarzyszą wielu zaburzeniom psychicznym. Mowa tu przede wszystkim o depresji, ale również o nerwicy lękowej czy o uogólnionych zaburzeniach lękowych.
Czy leki pomagają?
Kłopoty z zapamiętywaniem mogą być także skutkiem zażywania niektórych leków, oczywiście ubocznym. Na tym nadal nie koniec. Jeżeli zaczynamy doświadczać niepokojących dla nas zmian w pamięci, powinniśmy także dowiedzieć się, czy nie mamy jakichś niedoborów. Może być to na przykład niedobór magnezu bądź witamin z grupy B. Wreszcie, za zaburzenia pamięci mogą odpowiadać choroby otępienne. Są one wyjątkowo rozpowszechnione wśród osób starszych. Niestety, nie cierpią na nie wyłącznie seniorzy, ale także niektóre osoby w młodym wieku. Trzeba zdawać sobie sprawę z tego, że kłopoty z pamięcią mogą mieć różne nasilenie. Jeżeli nie są zbyt poważne, nie oznacza to jednak, że nie powinniśmy się nimi przejmować. Zdecydowana większość chorób, także tych poważnych, rozwija się bowiem podstępnie. Mowa tu chociażby o powszechnym u osób starszych schorzeniu, jakim jest demencja. Bez względu na to, jaki jest właściwie nasz problem, powinniśmy odwiedzić lekarza.
Na początek może być to rzecz jasna lekarz rodzinny. Dzięki jego pomocy, najprawdopodobniej uda nam się określić, czy wymagamy dalszych, specjalistycznych konsultacji, czy też może niekoniecznie. Może okazać się, że niezbędne jest wdrożenie jakiegoś leczenia. Równie dobrze jednak, lekarz może stwierdzić, że nasze zaburzenia pamięci wymagają po prostu zmiany stylu życia na zdrowszy. Po zmodyfikowaniu diety oraz po włączeniu regularnej aktywności fizycznej, być może uda nam się poprawić swoje funkcjonowanie na tyle, że wdrażanie jakiegoś postępowania terapeutycznego nie będzie po prostu konieczne.
Zmiany fizjologiczne pamięci
Problemy z pamięcią nie zawsze muszą być zjawiskiem patologicznym. Trzeba bowiem zdawać sobie sprawę ze zmian fizjologicznych zachodzących w naszej pamięci. Przede wszystkim, wiek działa pod względem zdolności do zapamiętywania na naszą niekorzyść. Jeżeli zauważamy, że w miarę upływu lat coraz ciężej jest się nam skupić, nie musimy od razu panikować i szukać przysłowiowej dziury w całym. Pewne zmiany zachodzące w funkcjonowaniu pamięci są bowiem naturalnym skutkiem starzenia się naszego organizmu.
Poza tym, nie zawsze jesteśmy na tyle skoncentrowani, aby móc zapamiętywać różne informacje, sytuacje czy przekazy. Czasami po prostu nie chce nam się poświęcać czasu na naukę czegoś. Wówczas z całą pewnością zapamiętamy jedynie te najistotniejsze informacje, a nie szczegółowe. Nie powinno nas to jednak w najmniejszym stopniu dziwić. Warto zdawać sobie sprawę także z tego, że czasami możemy nieco zmodyfikować swoje wspomnienie o czymś, w podświadomy sposób. Nie jest to jednak spowodowane tym, że nasza pamięć nie działa tak, jak powinna. Najprawdopodobniej wynika to bowiem z faktu, iż z jakiegoś powodu nie chcemy pamiętać szczegółów jakiegoś wydarzenia. Bardzo często dotyczy to tych wydarzeń, które były dla nas zbyt bolesne. W nieco inny sposób zapamiętujemy także to, co było dla nas bardzo przyjemne. Możemy mieć na przykład tendencję do wyolbrzymiania pewnych zdarzeń. Jeżeli zależy nam na tym, aby uniknąć jakichkolwiek patologicznych zmian w pamięci, ważne jest jej regularne ćwiczenie, na przykład poprzez rozwiązywanie łamigłówek.
Tomek to nasz redaktor specjalizujący się w ilustrowaniu i wizualnym przedstawianiu treści. Jego pasją jest rysunek, który pozwala mu wyrażać swoją kreatywność i wrażliwość na piękno świata. W życiu dąży do osiągnięcia równowagi duchowej poprzez medytację i praktyki duchowe. Jego praca skupia się na przekazywaniu treści, które inspirują do refleksji i rozwijania wewnętrznego spokoju.